Johanna Westerdijk

Werken en feesten…

… vormt schoone geesten

 

Eerste vrouwelijke hoogleraar

Nog niet zo heel lang geleden was de wetenschappelijke wereld een echt mannenbolwerk. Meisjes die gingen studeren waren een uitzondering, laat staan dat er vrouwelijke professoren bestonden. Een eeuw geleden, in 1917, werd in Nederland de eerste vrouwelijke hoogleraar benoemd: de plantenziektekundige Johanna Westerdijk.

Johanna Westerdijk (midden) met haar collega’s aan het werk in het laboratorium rond 1913. Foto: Westerdijk Instituut.

 

Grootste collectie ter wereld

Johanna Westerdijk combineerde haar functie als hoogleraar fythopathologie aan de Universtiteit Utrecht met haar werk als directrice van een laboratorium. Hier deed ze onderzoek aan schimmels die plantenziekten veroorzaken. Verder legde ze de grootste schimmelcollectie ter wereld aan. Later gaf ze ook colleges en begeleidde ze studenten aan de Universiteit van Amsterdam.

 

Een beetje opstandigheid

Boven de voordeur van haar laboratorium stonden de woorden “Werken en feesten vormt schoone geesten”, want naast hard werken en onderzoek doen, hield Johanna Westerdijk (1883-1961) ook van gezelligheid en een feestje op zijn tijd. En dan het liefst met muziek, een drankje en een grote sigaar erbij. Haar levensverhaal bestaat beschreven in het boek ‘Een beetje opstandigheid’, dat in 2015 de Boerhaave Prijs won.

 

 

Partners in crime

De iepenspintkever helpt bij de verspreiding van de schimmel die iepenziekte veroorzaakt.

De Nederlandse Westerdijk heeft veel onderzoek verricht aan de iepenziekte, die daarom in het Engels nog steeds Dutch elm disease wordt genoemd. De iepenziekte wordt veroorzaakt door de schimmel Ophiostoma ulmi . Maar deze schimmel doet het niet allemaal in zijn eentje. Bij zijn sloopwerk aan bomen krijgt hij hulp van een kever. Deze partner in crime speelt een belangrijke rol bij de verspreiding van de iepenziekte. Hier meer>>

(foto: Robert Oosterbroek)

 

 

 

 

Muurschildering

Als eerbetoon is Johanna Westerdijk vereeuwigd op een muurschildering. Sinds 4 augustus 2022 te zien aan de Utrechtse Maliesingel 54.

 

Meer over Johanna Westerdijk>>