Profielwerkstuk : Daar zit een luchtje aan…..
| Start | Vraagstelling | Experiment | Informatie | Links |
Vraagstelling
Hieronder staan een aantal vragen die je als uitgangspunt kunt nemen voor je profielwerkstuk. Of om ideeën op te doen voor achtergrondinformatie.
Op de pagina Links van dit profielwerkstuk zijn voor elke vraag interessante links met meer informatie te vinden.
Wat zijn feromonen en hoe werken ze?
Bij het woord feromoon denken mensen vaak meteen aan sexferomonen. Maar er zijn nog veel meer soorten feromonen, zoals alarmferomonen en spoorferomonen. Hoe worden ze waargenomen? Wat gebeurt er dan? Welke concentratie wordt nog opgepikt? Op welke afstand? Wat zijn de chemische structuurformules? Kun je feromonen synthetiseren?
Wat voor toepassingen zijn er voor feromonen?
Feromonen worden in de land- en tuinbouw gebruikt bij de bescherming van het gewas tegen schadelijke insecten (zie ook volgende vraag). Maar als je de reclames op internet mag geloven zijn ze ook geschikt voor het rustig houden van huisdieren, om bijen te lokken, vissen te vangen of om een date te scoren……..
Hoe kun je feromonen gebruiken om planten te beschermen?
In het najaar van 2009 lag de Nederlandse export van paprika’s naar de VS volledig stil door de vondst van de Afrikaanse fruitmot in Nederlandse producten. Eén van de maatregelen die de paprikatelers nu nemen is het ophangen van feromoonvallen in de kas. Op deze manier hebben ze het meteen in de gaten wanneer er weer een mot is (monitoring) en kan er direct actie ondernomen worden.
Feromonen kun je in de gewasbescherming op meerdere manieren gebruiken:
- wegvangen van zoveel mogelijk mannetjes van de schadelijke insectensoort
- verstoring: door feromoon kunnen de mannetjes de vrouwtjes niet meer vinden
- monitoring, waarna gericht actie genomen kan worden, bijvoorbeeld het uitzetten van natuurlijke vijanden
Zijn sexferomonen goed voor het milieu?
Feromonen zijn soortspecifiek. Je vangt dus alleen het schadelijke insect. Door het gebruik van sexferomonen in de gewasbescherming, zijn er minder chemische bestrijdingsmiddelen nodig. Zeker als je het combineert met andere bestrijdingsmethoden zoals biologische bestrijding door natuurlijke vijanden.
Communiceren planten ook m.b.v. feromonen?
Daar lijkt het wel op. Een plant die aangevallen wordt door een insect kan alarm slaan. De plant produceert geurstoffen waarmee hij de hulp inroept van anderen. Zo verspreiden bonenplanten die aangevreten worden door spintmijten een geur die roofmijten lokt. Roofmijten hebben spintmijten op het menu staan. Op deze manier profiteren plant en roofmijt. Totdat de witte vliegen zich ermee bemoeien….