gentechmais

Gentech-maïs tegen schadelijke insecten

Maiswortelkever (Diabrotica virgifera virgifera) op mais; Bron en copyright Ministerie van LNV.
De super-schadelijke maïswortelkever (Diabrotica virgifera virgifera).

Maïs is wereldwijd een erg belangrijk gewas, niet alleen als voedsel voor de mens, maar ook voor onze veestapel. De plant heeft een groot aantal vijanden, zoals bladschimmels, diverse onkruiden en allerlei insecten. Een daarvan is de maïswortelkever, ook wel maïswortelboorder genoemd. De larven van deze kever knagen aan de wortels van de maïsplant wat tot grote oogstverliezen leidt.

Twee maïsboorders

De maïswortelboorder vormt al jaren een groot probleem in Amerika en veroorzaakt daar veel schade. Eind 20e eeuw, ten tijde van de Balkan oorlog, dook de kever ook in Europa op. Hoogstwaarschijnlijk zijn enkele exemplaren per ongeluk meegevlogen met Amerikaans oorlogsvliegtuigen. Sindsdien is er rondom Belgrado een populatie kevers die zich elk jaar uitbreidt. Hoewel de kever ook af en toe bij ons in de buurt gesignaleerd wordt, heeft hij zich gelukkig nog niet in Nederland gevestigd.

Boorgat van de rups van Ostrinia nubilalis in de steel van en maiskolf. Bron www.handboeksnijmais.nl

Een ander schadelijk insect, de maïsstengelboorder (Ostrinia nubilalis), is wel hard bezig met een opmars in Nederland. Deze nachtvlinder komt in Limburg al veelvuldig voor en breidt zich langzaam maar zeker uit naar het noorden. De rupsen van dit insect, boren zich, zoals de naam al doet vermoeden, een weg door de maisstengel en de rest van de plant. De directe en indirecte schade is aanzienlijk. Vaak kan alleen chemische bestrijding uitkomst bieden.

 

Bt-mais

In Noord- en Zuid-Amerika wordt veel genetisch gemodificeerde maïs verbouwd. In de strijd tegen de maïswortelkever is Bt-mais ontwikkeld. Dit is maïs met genen afkomstig uit de bacterie Bacillus thuringiensis (Bt-genen).  Bacillus thuringiensis is een bodembacterie, die van nature een stof produceert die giftig is voor bepaalde insecten. De bacterie wordt soms ook ingezet als biologische bestrijder. Het gif dat de bacterie produceert tast de darmwand van insectenlarven aan, waardoor ze stoppen met eten en doodgaan. De genen die coderen voor dit natuurlijke insectengif (cry-genen) zijn ingebouwd in maïs. In de V.S. wordt deze zogenaamde Bt-maïs al op grote schaal verbouwd. Er gaan stemmen op om deze Bt-mais ook in Nederland in te zetten in de strijd tegen de maïsboorders.

 

Denk mee over dit onderwerp:

Stelling:
“Liever gentech maïs met ingebouwd natuurlijk insecticide, dan gewone maïs en chemische bestrijdingsmiddelen”

Rollenspel Gentech Maïs
Speciaal voor het onderwijs is dit rollenspel ontwikkeld. Het dient als basis voor een discussie over gentech. Is gentech de oplossing voor de oprukkende maïsstengelboorder die veel schade veroorzaakt in de maïsteelt?

<< Terug