aaltjes

Aaltjes (nematoden)

Naar overzicht plantbelagers

Carnivoor aaltje (Coomansus parvus). Foto: Hans Helder; copyright Laboratorium voor Nematologie, Wageningen Universiteit.
Aaltje (Coomansus parvus) dat leeft van andere aaltjes.

Aaltjes, ook wel nematoden (Nematoda) genoemd, zijn wormvormige, microscopisch kleine beestjes van meestal 1-2 mm lang en 0,2 mm dik. Ze zijn nog net met het blote oog te zien. Sterk vergroot zien ze er uit als een soort miniatuur-palingen, met een stompe kop en een in een punt uitlopende staart. Hun vel bestaat uit chitine. Ze maken van ei tot volwassen aaltje vier jeugdstadia door (juveniele stadia), die eveneens wormvormig zijn, maar soms in detail sterk kunnen verschillen van de ouders. Bij sommige soorten zwellen volwassen vrouwtjes op tot 0,5 mm dikte.

Diversiteit

Er zijn waanzinnig veel soorten en ze komen wereldwijd op uiteenlopende plaatsen voor: in grond, in water, in en op dieren en in levende planten als parasiet. Meestal zijn er mannetjes en vrouwtjes, maar bij veel soorten zijn er alleen vrouwtjes die zich zonder bevruchting (parthenogenetisch) voortplanten.

Onmisbaar

Nematoden vervullen een belangrijke plaats in het voedselweb: ze eten en worden gegeten en zijn op die manier onmisbaar voor het ecosysteem, zowel in de natuur als in de landbouw. De aanwezigheid van veel nematoden die geen planten aantasten in de bodem is een aanwijzing dat de grond heel gezond is. Nematoden die planten aantasten vormen binnen de nematoden een minderheid.

Het bodem-voedselweb. Figuur: USDA Natural Resources Conservation Service; Public Domain; Bron: http://soils.usda.gov/sqi/concepts/soil_biology/images/A-3.jpg.
Schematische weergave van de rol die aaltjes vervullen in de bodem.

Onder aaltjes bestaan er dus:

<< naar overzicht