Oost-Aziatische boktor

De Oost-Aziatische boktor (Anoplophora chinensis) komt van oorsprong voor in China, Japan en Korea en verspreidt zich via import van besmette boompjes naar andere landen. Vermoedelijk is de boktor op deze manier ook in ons land gearriveerd in 2007. De larven van de boktor kunnen grote schade aanrichten in loofbomen en struiken doordat ze lange gangen in het hout knagen.

In tegenstelling tot de in Nederland beruchte huisboktorren, knagen de larven van de Oost-Aziatische boktor alleen aan levend hout. Ze zijn dan ook niet schadelijk voor de huisvesting van mens en dier. Maar wel voor allerlei levende bomen en struiken. De EU wil koste wat kost voorkomen dat de boktor zich in Europa vestigt. En al helemaal niet in de buurt van Boskoop omdat dit het centrum van de Nederlandse boomkwekerij is. Een besmetting hier heeft grote gevolgen hebben voor de handel in bomen en struiken. Daarom houdt de NVWA (Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit) regelmatig inspecties en worden er bij een vondst van een boktor drastische maatregelen genomen. Zoals in Winterswijk.

Neefje

In 2010 dook in Almere een neefje van de Oost-Aziatische boktor op: de Aziatische boktor (Anoplophora glabripennis). Deze zijn nauw verwant aan elkaar. Pas na uitgebreide inspectie van 5500 bomen werd Almere weer boktor-vrij verklaard. Beide soorten boktorren staan op de Q-lijst van de EU. Dat betekent dat het quarantaine-organismen zijn en dat we ze koste wat kost buiten de deur moeten houden.

Handel en export

Levenscyclus

Zodra de rupsen uit het eitje gekropen zijn, knagen ze zich een weg naar binnen, de boom in. Eenmaal in het hout zijn ze lastig te vinden en al helemaal niet te bestrijden zonder de plant te beschadigen. Ze verpoppen in het hout en pas als volwassen boktor komen ze weer de boom uitvliegen. Dit levert de beruchte “uitvlieggaten” op, die de inspecteurs af en toe vinden.
De Oost-Aziatische boktor vliegt in de periode mei tot oktober en eet van de bast van jongere takken, van bladeren en bladstelen van de boom. Ze zijn het meest actief op zonnige dagen. De boktor wordt maximaal 5 cm lang en heeft een zwart dekschild met witte vlekken. De zwart-wit gestreepte voelsprieten zijn even lang of langer dan de boktor zelf. De totale cyclus van ei tot volwassen boktor duurt in ons klimaat 2 tot 3 jaar.

Helaas blijken de larven van de Oost-Aziatische boktor ook van de Hollandse pot te houden. De lijst met plantensoorten, die geschikt zijn als waardplant voor de boktor, is behoorlijk uitgebreid.

Meer info:

• Bekijk het dossier ‘Aziatische boktor’ >>
• Speel de Fytoquest >>
• Lees het artikel Anoplophora: een bedreiging voor Nederlandse loofbomen in het blad Gewasbescherming (pdf).