Schimmels

Naar overzicht plantbelagers

De meest bekende schimmels zijn schimmels op eten, bijvoorbeeld op brood of sinaasappels. Met het blote oog zie je vaak cirkelvormige kolonies. Onder de microscoop is te zien dat de meeste schimmels bestaan uit schimmeldraden. Deze schimmeldraden, of hyfen, worden ook wel mycelium genoemd.
Klik hier Video van groeiende schimmeldraden voor (versnelde) opnamen van groeiende schimmeldraden en vruchtlichamen.

Schimmelquiz

Wat weet jij al van schimmels? Test je kennis met de quiz Herken de schimmel!

Nuttige en schadelijke schimmels

Schimmels kunnen op allerlei manieren groeien: veel schimmels leven van dood plantenmateriaal en door dit te verteren helpen ze om de voedselkringloop rond te krijgen. Zonder deze schimmels zaten we binnen de kortste keren tot aan onze nek in het plantenafval en zou de bodem uitgeput raken. Andere leven samen met planten, waarbij zowel de plant als de schimmel voordeel heeft door een betere beschikbaarheid van voedsel. Deze heten mycorrhiza. Misschien ken je wel de korstmossen: dit zijn geen mossen, maar samenlevingsvormen tussen algen en schimmels, die totaal met elkaar vergroeid zijn. Ten slotte zijn er parasieten, die leven ten koste van planten, dieren of mensen. Veel parasitaire plantenschimmels vormen een plaag voor de landbouw en bedreigen de voedselvoorziening.


Porseleinzwam (Oudemansiella mucida). Foto: Pethan; GFDL; Bron: Wikipedia.
Schimmels die leven van dood materiaal: saprotrofen.
Zomereik (Quercus robur) met echte meeldauw (Microsphaera alphitoides). Foto: Rasbak; GFDL; Bron: Wikipedia.
Schimmels die leven van levend materiaal: parasieten

 

Vliegenzwam (Amanita muscaria). Foto: Bart van Herk; GFDL; Bron: Wikipedia.
Schimmels die met planten samenleven: mycorrhiza.
Groot dooiermos (Xanthoria parietina). Foto: Taka; GFDL / CCby; Bron: Wikipedia.
Schimmels die met algen samenleven: korstmossen.

Paddenstoelen

Paddenstoelen zijn de vruchtlichamen van schimmels: daarin worden de sporen, de verspreidingsstructuren, gevormd. De meeste schimmels vormen microscopisch kleine vruchtlichamen. Maar sommige schimmelsoorten vormen juist een reusachtig vruchtlichaam, zoals in China, waar in 2010 een zwam van 500 kilogram is ontdekt.
Paddenstoelen groeien vaak razendsnel (in enkele dagen) maar niet zo snel als hier te zien is:
Groeiende champignons. Animatie copyright Robert Fogel; Fun Facts on Fungi

Dit plaatje is afkomstig van de website Fun Facts about Fungi.
Op deze website is (bijna) alles over paddenstoelen te vinden.

Aardappelziekte

Schimmels worden ingedeeld bij het rijk van de Fungi. Er zijn ook organismen die qua uiterlijk sterk lijken op de schimmels, maar inwendig anders in elkaar zitten: de slijmzwammen en de belangrijke groep van de waterschimmels of eizwammen (Oömycoten). Deze worden aangeduid met schimmelachtigen. Eén van de beruchtste schimmelachtigen is Phytophthora infestans, de veroorzaker van de aardappelziekte.

<< naar overzicht