Trekken aan twijfelbomen

Aan de voet van deze eeuwenoude beuk groeien verschillende zwammen. Grote kans dat de wortels van de boom hierdoor aangetast zijn en wegrotten. Zou deze boom bij een flinke windvlaag omgaan?

Hoe stevig staan bomen eigenlijk? Blijven ze tijdens een storm overeind of is er gevaar voor omvallen? Een gezonde boom buigt altijd een beetje mee met de wind maar wortelt stevig genoeg om een flinke zuidwesterstorm te doorstaan. Zieke bomen daarentegen vormen een gevaar en die kun je dus maar beter opruimen voordat ze op auto’s, gebouwen of mensen vallen.

En dan zijn er nog de twijfelgevallen. Meestal zijn dat (eeuwen)oude bomen in straten en parken. Door ouderdom worden ze vatbaarder voor zwammen. Van de buitenkant valt het in het begin vaak niet op, maar de schimmels tasten langzaam maar zeker de wortels van de boom aan waardoor het risico op omwaaien steeds groter wordt. Daarom doen ze in Rotterdam bij twijfel een test. Door heel hard aan de boom te trekken wordt gekeken hoe stevig die nog staat. Hoe dat precies in zijn werk gaat, zie je in deze video >>.

Satellieten voor Smart Farming

Een satelliet verzamelt gegevens.

Satellieten die op 500 tot 900 km hoogte rond de aarde cirkelen, gaan gegevens verzamelen voor de landbouw. Specialisten gaan de verzamelde data over bodem, vochtigheid, temperatuur en over gewassen analyseren en online beschikbaar maken. Dit levert een schat aan actuele informatie op (vergelijkbaar met buienradar of de groenmonitor).

Smart Farming
De informatie kan door boeren over de hele wereld gebruikt worden. Hiermee kunnen ze heel gericht op het juiste tijdstip en op de juiste plek kiezen voor bemesting, irrigatie of het toedienen van gewasbeschermingsmiddelen. Dit noem je smart farming of precisielandbouw: heel gericht alleen toedienen wat nodig is. Zo krijg je een betere opbrengst terwijl je geld en het milieu spaart.

Sinds vorige week kunnen studenten het vak Precisielandbouw volgen aan de Universiteit van Gent.

 

 

Stad van plantenmuren

Het zou een goed idee zijn om veel meer planten in en rond huizen en scholen te hebben. Het geeft sfeer en de planten zuiveren ook nog eens de lucht. De varen (foto) is de kampioen luchtzuiveren onder de planten. Ook bedrijven, zoals Coca-Cola, hebben interesse in onderzoek naar planten op het werk. In een ‘groen’ kantoor zou het ziekteverzuim namelijk lager zijn.

Ondertussen zijn studenten van de Hogeschool Saxion in Enschede zelf een onderzoek gestart. Ze hebben een groene plantenwand midden in de school staan en ze gaan meten wat dit voor effect heeft op geluidsabsorptie, fijnstofopname, luchtvochtigheid en zuurstofproductie. Maar je hebt altijd mensen die het nog grootser aanpakken. In China gaan ze een complete bosstad aanleggen. Om luchtvervuiling tegen te gaan.

 

 

Foto: Adiantum- varens zijn kampioen luchtzuiveraar.
(PdNebrodi, CC-ASA2.5)

Daar zit een exotisch luchtje aan

Een plant die aangevreten wordt, scheidt geurstoffen af en ‘roept’ zo om hulp. Wanneer er bijvoorbeeld een rups aan een blad van een plant vreet, dan produceert die plant een geurmengsel dat sluipwespen lokt. De sluipwesp pakt vervolgens de rups aan. Wanneer de plant belaagd wordt door slakken of bladluizen, maakt de plant weer een ander geurtje aan om andere hulptroepen in te schakelen.

Aleiodes indiscretus sluipwesp die zijn eitjes legt in een rups van de 'plakker' (Lymantria dispar). Foto: Scott Bauer, ARS, USDA; Public Domain.
Een sluipwesp legt haar eitjes legt in een rups. Foto: Scott Bauer, ARS, USDA.

Waarnemen zonder zintuigen
Hoewel planten geen zintuigen hebben zoals wij, kunnen ze dus toch hun aanvallers herkennen. Maar dat niet alleen. Ze geven deze informatie via hun geurstoffen ook nog eens door aan anderen.

Exotisch ruikt anders
Onderzoekers hebben nu ontdekt dat planten anders reageren op exotische aanvallers. Stel dat een rups, die van oorsprong hier niet voorkomt, begint te knagen aan een inheemse plantensoort. De ‘Hollandse’ plant produceert dan een ander geurmengsel dan wanneer een ‘Hollandse’ rups aan diezelfde plant zou knagen. Het is voor de plant te hopen dat er ook sluipwespen in de buurt zijn die reageren op het ‘exotische geurtje’….

Hulp!!
Doordat planten de vijanden van hun vijanden te hulp roepen, beschermen ze niet alleen zichzelf, maar ontstaat er ook een natuurlijk evenwicht. Door de komst van uitheemse schadelijke insecten kan dit evenwicht (tijdelijk) verstoord raken en is er kans dat er een plaag ontstaat.

Werken en feesten

Werken en feesten, vormt schoone geesten. Deze tekst stond boven de ingang van het onderzoekslab van Johanna Westerdijk. Op haar 24e gaf zij al leiding aan haar eigen laboratorium. Ze deed er onderzoek naar schimmels, o.a. de schimmel die de iepenziekte veroorzaakt (Ophiostoma ulmi).


Op 10 februari start het herdenkingsjaar voor deze bijzondere plantenziektekundige. Het is die dag precies 100 jaar geleden dat zij als eerste vrouwelijke hoogleraar in Nederland werd aangesteld.

Stressen!!

Er is de laatste weken heel wat zout uitgestrooid over de Nederlandse wegen en fietspaden. Dit levert de planten die in de wegberm groeien behoorlijk wat stress op. Zoutstress om precies te zijn. In deze video wordt uitgelegd hoe planten hierop reageren.

De ene plant is beter bestand tegen zout dan de andere. Sommige planten hebben zelfs een voorkeur voor een zoute omgeving. Deens lepelblad (Cochlearia danica) bijvoorbeeld. Deze plant groeit vooral langs de kust. Maar tegenwoordig vind je de soort ook steeds vaker in gebieden langs de snelwegen. Een direct gevolg van strooizout.
Meer >>

Biefstukzwam = Paddenstoel van 2017

De biefstukzwam (Fistulina hepatica) is uitgeroepen tot paddenstoel van het jaar 2017. Deze opvallende, rode zwam komt vooral voor op eikenbomen. Biefstukzwammen kunnen tot wel 40 cm groot worden. Vooral  bij oudere exemplaren lijkt het soms net of het bloed er vanaf druipt.

Biefstukzwam (Fistulina hepatica). Foto: G.J.Keizer. Bron: Soortenbank

De biefstukzwam is een parasiet die de boom waarop hij groeit, langzaam verzwakt. De schimmeldraden (het mycelium) groeien tot in het hout van de boom en zuigen daar vocht en voedingsstoffen op. Door de opname van tannines uit de boom vormen zich op de biefstukzwam de opvallende rode ‘bloed’druppels.