Op 6 en 7 oktober is het Weekend van de Wetenschap. Overal openen bedrijven, universiteiten, musea en onderzoeksinstituten hun deuren en houden ze speciale activiteiten. Ook voor jongeren. Leuk om eens een kijkje te nemen. Misschien doe je wel een idee op over wat voor studie of werk je zou willen doen.
Voor deze aardbei is het te laat. Maar andere aardbeienplanten wachten met smart op de komst van de Flying Doctors! (Foto: GFDL).
De Flying Doctors staan weer klaar om uit te vliegen en hun medicijnen af te leveren daar waar ze nodig zijn. Maar, let op! De Flying Doctors zijn in dit geval hommels en hun patiënten zijn aardbeien- en frambozenplanten, die voorzien moeten worden van een middeltje tegen vruchtrot.
Vruchtrot wordt veroorzaakt door de schimmel Botrytis. De ziekte begint in de bloem en tast daarna de vruchten aan. Het gevolg: rottend fruit bedekt met grijs schimmelpluis. Enkele jaren geleden werd het idee van de Flying Doctors bedacht en het blijkt te werken in de praktijk.
Biofungicide
Eigenlijk is het idee simpel. Hommels bezoeken bloemen op zoek naar voedsel en zorgen zo voor bestuiving. Geef de beestjes, wanneer ze de nestkast verlaten, een antischimmel middeltje mee. Dit leveren ze vervolgens bij de ‘patiënten’ af en ook nog precies op de juiste plek – namelijk in de bloem.
Het ‘medicijn’ dat de hommels uitdelen is een biofungicide (= een biologische schimmelbestrijder) en het bestaat uit sporen van een nuttige schimmel, die de groei van de schadelijke schimmel Botrytis tegengaat.
Meer over deze Flying Doctors >>
Zit je op de Havo en heb je een profielwerkstuk over planten, voeding, duurzaamheid of gezondheid? Stuur dan je werkstuk voor 7 maart in! Je maakt kans op een mooie geldprijs. Havisten uit heel Nederland mogen meedoen. Dus grijp nu nog je kans!
Wie gaat dit jaar de Food Valley HAVO PWS-Prijs winnen?
Je kent dat wel. Wanneer er nieuwe huizen gebouwd worden, dan kappen ze vaak de bomen die er stonden om, bijvoorbeeld omdat ze in de weg staan. Meestal worden er later in de nieuwbouwwijk dan weer jonge boompjes aangeplant. Zonde eigenlijk van al die mooie, grote en gezonde bomen. Dat vonden Arjan, Jasper en Roy ook. En dus zijn ze bomenmakelaar geworden. In het filmpje leggen ze uit hoe de koop / verkoop van de bomen in zijn werk gaat. Hoe groter de boom, hoe lastiger het is om hem te verhuizen. Er komt dus heel wat bij kijken. Maar volgens de bomenmakelaars is het zeker de moeite waard, want “bomen geven verkoeling, bieden schuilplaatsen voor vogels, vangen vervuilende stoffen op en zorgen voor een fijne omgeving!”
Je weet nooit wat er aan het einde van de vakantie allemaal mee terugreist met de caravan of camper…. Foto: N. Schnitzler. GFDL, CC-SA3.0
Wat neem jij mee terug van je vakantie? Een sleutelhanger, een mooie schelp of een invasieve exoot? Eerst maar even de definitie. Een invasieve exoot = een plant (of dier) die hier van oorsprong niet voorkomt, maar op de een of andere manier toch hier terechtgekomen is en zich sterk uitbreidt, vaak ten koste van de inheemse soorten.
Hoe komt zo’n plant of dier hier terecht? Dat kan via de natuurlijke weg, bijvoorbeeld zaden van Zuid-Europese planten die met de wind verspreiden naar het Noorden en het hier ook goed doen dankzij de klimaatverandering. Maar soms zijn de exoten ook met opzet door de mens uitgezet. Achteraf blijkt dat meestal niet zo’n goed idee te zijn, zoals bij de Amerikaanse vogelkers (bostpest). Vaak komen de uitheemse soorten hier via handel. Ze zijn meegelift in een lading hout uit de tropen, zoals de Oost-Aziatische boktor. Berucht is ook de Japanse duizendknoop. De wortels van deze plant vernielen asfalt en rioleringsbuizen. En langs rivieren verhogen ze de kans op overstromingen.
Op 2 augustus is de Europese lijst van invasieve, exotische planten en dieren weer uitgebreid. En wie weet wat er aan het einde van de vakantie allemaal nog met de camper of caravan mee terugreist uit Frankrijk…
Essentaksterfte: afgestorven bladeren aan een takje van een es. – Foto en Bron: FERA. Open Government Licence
De ziekte essentaksterfte slaat ongenadig hard toe in Nederland. Ongeveer 80% van alle essen is aangetast. Sommige bomen zijn zo ziek dat ze hun blad verliezen, dode takken krijgen en sterven. Uit heel het land komen meldingen binnen van honderden zieke bomen per gemeente. Zevenbergen, Flevoland, Noord-Holland en Utrecht, overal worden enorme aantallen bomen noodgedwongen gekapt. De dode takken vormen een gevaar voor wandelaars en het verkeer. Bovendien zijn de zieke essen niet te genezen.
Plant dan gewoon een andere boomsoort, zou je zeggen. Maar zo simpel is het helaas niet. Het is een onmogelijke klus om zoveel bomen van gelijke grootte terug te planten. Daar komt nog bij dat allerlei diersoorten afhankelijk zijn van de es om te overleven. Daarom wordt de hulp van het publiek ingeroepen. Weet je een gezonde es te staan? Meld het dan op deze website! De boom kan gebruikt worden om resistente exemplaren te kweken, die bestand zijn tegen essentaksterfte.
Lees meer over de ‘valse paddenstoelenseks’ die deze ziekte veroorzaakt>>
Heb jij ook zo’n dorst met het warme weer van de laatste tijd? Ook planten krijgen dorst met deze droogte. De hoogste tijd dus om de akkers met aardappels te beregenen.
In sommige gebieden (de rode delen op de kaart) is het echter verboden om hiervoor slootwater te gebruiken. Waarom? In het slootwater kan de bacterie Ralstonia solanacearum voorkomen. Deze bacterie veroorzaakt bruinrot. Bruinrot is een ernstige en besmettelijke plantenziekte die niet alleen aardappel, maar ook tomaat, paprika en roos aantast. Het is een quarantaine-organisme, wat betekent dat er strenge maatregelen voor gelden. Dan toch maar leidingwater gebruiken. Of opgevangen regenwater, als dat er tenminste nog is…
